Vanaf 6 maanden kun je je kindje leren (door)slapen!

Hoe creëer je een ritme?
Ook hier geldt dat niet alle kindjes direct klaar zijn om in een ritme te slapen. Waar het ene kindje heel snel is met praten, is het andere kindje weer sneller met lopen en dat geldt ook
voor slaap. Alle kindjes gaan in hun eigen tempo. De eerste 6 maanden kun je een goede basis leggen om tot een ritme te komen, maar kun je het ze nog niet leren. Hoe leg je die
goede basis?
- Houdt wakkertijden aan die passen bij de leeftijd, slaapt je kindje slecht dan kort je deze tijden in. Leg de slaaptijden vast in een logboek.
- Maak het slapen voorspelbaar door een bedtijdritueel te creëren. Overdag 5 minuten en in de avond 20 minuten of langer.
- White noise ofwel witte ruis helpt veel kindjes bij het in- en doorslapen.
- Ga naar buiten! Daglicht helpt bij het creëren van een dag en nacht ritme en zorgt ervoor dat je kindje makkelijker in slaap valt.
- Een uitgerust kindje slaapt beter, dus heeft je kleintje hulp nodig de eerste 6 maanden, biedt deze dan ook aan.

Wakker maken voor de fles of door laten slapen?
Vanaf 6 maanden kunnen sommige kindjes (niet allemaal!) de nacht doorslapen van 19.00 tot 7.00 uur. Heeft jouw kindje wel nog een fles nodig dan hangt het van verschillende factoren af of je je kindje hiervoor wakker maakt. Laat je je kindje zelf wakker worden voor de fles dan is de kans het grootst dat deze fles uiteindelijk ook natuurlijk zal verdwijnen wanneer hij deze niet meer nodig heeft.
Wanneer je ervoor kiest om je kindje niet wakker te maken bestaat wel de kans dat je iedere nacht op een ander moment op mag om de fles te geven. Om deze reden kiezen ouders er vaak voor hun kindje rond 23.00 uur wakker te maken. Op deze manier heb je zelf ook nog voldoende uren om bij te tanken. Een gulden middenweg bestaat ook in de vorm van een droomvoeding, maar niet alle kinderen werken hieraan mee. Bij een droomvoeding geef je je kindje ook voordat je zelf gaat slapen nog een voeding alleen maak je hem hiervoor niet wakker. Je kindje drinkt
letterlijk terwijl hij doorslaapt.

Baby van 4 maanden zelf in slaap leren vallen
Een baby van 4 maanden is helaas niet altijd al klaar om zelfstandig in slaap te vallen. Je kan wel oefenen met zelfstandig slapen door hem af en toe wakker in zijn bedje te leggen. Je kan het beste oefenen met het slaapje in de ochtend. Lukt het niet dan help je hem alsnog wat meer en probeert het een volgende keer weer opnieuw. Geen reden tot paniek, veel kleintjes slapen op deze leeftijd nog net zelfstandig.

Mijn zoon (3,5 wk) wil overdag wel in zijn bedje slapen, maar ‘s nacht niet
Een dag en nacht ritme ontstaat pas vanaf ongeveer 8 weken na de geboorte. Dit verklaart mogelijk waarom je zoontje ‘overdag’ wel in zijn bedje wil slapen. Ga veel naar buiten, vooral in de ochtend, zo stimuleer je het ontstaan van het dag en nacht ritme.

Slapen overdag

Wanneer vervallen de dutjes?
Bij 6 maanden hebben de meeste kindjes 3 dutjes waarvan 1 korte aan het einde van de dag. Rond 7/8 maanden zal dit korte dutje vervallen en blijven er 2 slaapjes over tot gemiddeld
zo’n 18 maanden.

Wakkertijden
Superhandig wanneer je kindje niet goed slaapt of geen duidelijke slaapsignalen afgeeft! Houd er wel rekening mee dat de wakkertijden voor slechte slapers vaak net te lang zijn. Dutjes onderweg voor een buikslaper. Dit is een hele lastige aangezien echte buikslapers gewoon niet slapen wanneer ze niet op hun buik liggen. Onderweg in de auto heb je dan weinig alternatieven, maar lopend kun je gebruik maken van een draagzak. Ook voor niet buikslapers een heerlijke plek om goed te kunnen slapen. Zeker de eerste maanden is het een uitkomst wanneer je een kleintje hebt dat niet alleen wil slapen. Dat ze slapen is, wanneer ze nog zo klein zijn, belangrijker dan waar en hoe ze dat doen.

Wanneer moet je baby overdag in een bedje?
Niets moet, zeker niet in het begin. Het is heel makkelijk gezegd dat baby’s in een bedje moeten slapen, maar als je kleintje hier nog niet aan toe is gaat dat echt niet zomaar lukken. De eerste maanden is het belangrijk dat ze voldoende slapen. Slapen in bed heeft inderdaad de voorkeur, maar lukt dit niet ga dan niet iedere keer dit gevecht aan, dat levert alleen maar onnodige frustratie op. Zorg dat je kleintje voldoende slaapt en uitgerust is. Is dat het geval dan kun je vooral bij de ochtendslaap proberen om deze in bedje te doen. Vanaf een maand of 6 kan je je kindje leren slapen en dus ook in bed. Bedenk je dat je kleintje altijd heerlijk dicht bij jou is geweest in je buik en dat het nu in een wereld vol geluiden, licht, vreemde mensen en nog veel meer is terecht gekomen. Veel baby’s moeten echt even wennen en doen dat veel liever dicht bij jou dan in een bedje. Geniet daar vooral van!

Mijn kind slaapt maar 1 cyclus (20-30 minuten)
De cyclus van een baby is ongeveer 45 minuten. Voor baby’s bestaat zo’n cyclus initieel grotendeels uit een lichtere slaap. In deze lichte slaap worden baby’s makkelijk gewekt dan
wanneer ze in de diepe slaap zijn. Daarbij is het voor sommige baby’s lastig de overgang te maken van lichte naar diepe slaap. Dit gebeurt ergens tussen de 20-30 minuten waardoor veel kindjes rond die tijd wakker worden. In het begin horen deze hazenslaapjes er voor baby’s dus vaak bij. Je kan je baby wel helpen bij het leren langer slapen. Merk je dat je hij wakker wordt reageer dan zo snel mogelijk door naar hem toe te gaan. Voor de meeste baby’s helpt het om ze
middels fysiek contact weer door te laten slapen. Hoe meer slaap, hoe beter uitgerust en
hoe makkelijker het slapen wordt.

Gouden tip voor niet slapers op het KDV
Steeds meer kindjes op het kinderdagverblijf hebben moeite met slapen. Voor de medewerkers van het KDV een enorme uitdaging! Helaas is er niet 1 gouden tip die dit oplost. Kindjes leren slapen kost al snel 2-3 weken en is heel intensief. Iets wat voor een medewerker van het KDV niet te doen is. De meeste kindjes hebben wel 1 alternatieve manier van slapen, in de wandelwagen (op de groep), wiegen (mits niet te lang natuurlijk), kort erbij blijven om de overgang naar slaap te maken. Maak hier voor zover mogelijk gebruik van. In de basis moeten deze kindjes leren slapen en dat kunnen ouders, met een slaapcoach, thuis oppakken. Alle kindjes kunnen leren slapen mits het niet slapen geen medische reden heeft natuurlijk. Niet alleen fijn voor medewerkers van het KDV en natuurlijk de ouders, maar ook zo ongelofelijk belangrijk voor de ontwikkeling van het kind zelf.

In en doorslapen

Doorslaap tips
Om te beginnen moet je kindje wanneer hij wakker wordt in de nacht weer zelfstandig in slaap kunnen vallen. Daarbij zijn goede slaapjes overdag belangrijk. Dat wil zeggen dat de slaapjes op de juiste momenten en kwalitatief goed moeten zijn. Alle kindjes hebben een natuurlijke bedtijd. Gaat je kindje na deze tijd naar bed in de avond kan dit ook zorgen voor wakker worden in de nacht. Vaak wordt nog gezegd dat je kindjes beter op kan houden overdag zodat ze in de nacht
beter slapen… Dat werkt helaas averechts, dus zorg voor een uitgerust kind.

Overgang van slapen van 23.00 tot 7 naar 19.00 tot 7 uur
Wanneer baby’s door kunnen slapen is heel wisselend. Gemiddeld slapen baby’s bij 6 maanden de nacht door. Belangrijk is dat je baby overdag voldoende voeding binnenkrijgt zodat hij in de nacht niet wakker hoeft te worden om gevoed te worden. Afbouwen voeding (troostflesje) in de nacht. Veel baby’s hebben een slaapassociatie die hen helpt bij het (door)slapen. Het troostflesje is er één van. Geef je een minimale hoeveelheid voeding, puur voor het doorslapen, dan hoef
je deze niet af te bouwen. Je kan de fles stoppen en deze vervangen door een andere manier
van hulp. Blijf bij je kindje totdat hij weer in slaap is gevallen, troost hem waar nodig en
bouw je aanwezigheid in 1 tot 2 weken af.

Slaapregressie en niet willen doorslapen
Slaapregressie is vaak gekoppeld aan een sprong in ontwikkeling wat het voor sommige kindjes bijna onmogelijk maakt om door te slapen. Help je kindje in zo’n periode wat meer, zijn wereld staat even op zijn kop en jij als ouder kan net dat beetje extra hulp zijn om wel de rust te vinden om te slapen. Helpt dat niet, dan is het helaas niet anders en moet je de periode uitzitten en er het beste van maken. Heel frustrerend, maar bedenk dat je kindje het ook moeilijk heeft en dit niet doet om jou te pesten. Ben je bang hem te verwennen met extra hulp, de eerste 6 maanden kan dat gelukkig nog niet. Is je kindje ouder en normaal gesproken een goede slaper, dan is de kans groot dat hij na deze periode gewoon weer door gaat slapen.

Bedtijdritueel en voorbeelden
Een goed bedtijdritueel duurt minimaal 20 minuten (5 overdag), is iedere avond hetzelfde en
wordt door iedereen ongeveer hetzelfde uitgevoerd. Dit maakt het naar bed gaan voorspelbaar voor je kindje. Het duurt echt wel even voordat je de voordelen gaat ervaren van een goed bedtijdritueel, dus even doorzetten. In een ritueel kun je van alles doen, zolang het maar rustig is en bij voorkeur op de slaapkamer waar zo min mogelijk daglicht binnenkomt. Wat dan:
- omkleden
- tanden poetsen
- douchen/ bad
- flesje geven
- voorlezen/ zingen
- massage
- de dag doornemen met oudere kinderen
- yoga
- inbakeren etc….

Kindje van 6 maanden altijd om 5.15 wakker
Vroeg wakker worden wordt meestal veroorzaakt door een combinatie van dingen:
- de slaapjes overdag zijn niet voldoende of niet goed verdeeld over de dag
- te laat gaan slapen
- te moe bij het in slaap vallen
- wakker worden in de nacht
Wanneer je al deze zaken op orde hebt duurt het vaak nog even eer de ochtenden beter worden. Rond 6 maanden kan vroeg wakker worden ook veroorzaakt worden door ontwikkeling. Is dat het geval dan lost dat vanzelf op na de sprong.

Mijn kindjes zijn altijd vroeg wakker, ongeacht hoe laat ze gaan slapen, hoe slapen ze uit?
Voor kinderen is uitslapen iets heel anders dan voor ons volwassenen. Wanneer kinderen na 6 uur wakker worden is dit acceptabel, voor ons voelt het vaak als vroeg. Kinderen kun je helaas niet leren om uit te slapen, naarmate ze ouder worden is de kans wel groter dat ze wat langer gaan slapen als ze later in bed liggen. Helaas werken niet alle kinderen hieraan mee. Zeker bij jongere kinderen is het belangrijk om te zorgen dat ze overdag voldoende slapen en de bedtijd juist is wanneer je ze zo lang mogelijk wilt laten (uit)slapen. Minder slaap werkt meestal averechts.

Mijn altijd goede slaper is nu 2 en komt heel moeilijk in slaap
Twee is echt nee! Tweejarigen beginnen steeds beter door te krijgen dat ze individuen zijn met een eigen wil en dus invloed hebben op van alles. Met slapen merk je dat vaak bij de middagslaap die ze echt nog wel nodig hebben, maar heel vaak weigeren. In de avond kunnen ze hier ook last van hebben. Zie je dat je kindje echt wil slapen, maar dat het niet lukt, help hem dan wat meer door bij hem te blijven. Mogelijk gebeurt er in zijn lichaam van alles. Sprongetjes in ontwikkeling gaan ook door na ‘sprong 10’.

Kan een kind rond 12 maanden weer wat meer slaap nodig hebben?
Niet alleen rond 12 maanden, maar ook op andere leeftijden kunnen er momenten zijn dat
je kindje wat meer slaap nodig heeft. Wanneer de nachten goed blijven, dat wil zeggen niet
ineens veel korter door overdag meer slaap, kan het geen kwaad. Waarschijnlijk is de extra
slaap even hard nodig.

De speen

Wakker worden in de nacht en speentje geven
Veel kindjes slapen prima en hebben alleen af en toe wat hulp nodig met de speen. Kinderen zijn gemakkelijk en wennen snel aan een speen die in hun mond wordt gestopt wanneer ze van zich laten horen. Kan je kindje zelf de speen in zijn mond stoppen (zo rond 7 maanden) begin dan met deze in zijn hand te geven in de nacht zodat hij hem zelf in zijn mond kan stoppen. Gaat dit goed dan start je met hem zelf de speen te laten pakken. Wijs de speen aan en moedig je kindje aan hem te pakken. Dat zal niet direct goed gaan, maar even investeren en je kindje weet niet beter en pakt hem in de nacht zelf. Overdag kun je ook oefenen met de speen laten pakken en in zijn mond stoppen. Maak er
vooral een leuk spel van!

Zelfstandig leren slapen

Hoe leer je je kindje zelfstandig in slaap vallen
Is je kindje 6 maanden dan kun je echt starten met slaapcoaching, is je kindje jonger lees dan
deze blog om een goede basis te leggen. Leren slapen is net als leren lopen een vaardigheid die kindjes niet in één dag leren. Zelfstandig leren slapen duurt gemiddeld zo’n 2-3 weken. Als slaapcoach gebruik ik hiervoor ‘de stoel-methode (chair method). Je blijft initieel bij je kindje totdat hij slaapt en iedere 3 dagen ga je wat verder weg zitten. Je mag je kindje altijd troosten zodat je kindje weet dat je er altijd voor hem bent. Deze rust gaat uiteindelijk helpen bij het doorslapen.

Wel of niet slaaptrainen?
Of je je kindje wel of niet wilt helpen bij het leren slapen is een persoonlijke keuze.
Slaapcoaching op een goede responsieve manier helpt je kindje beter te leren slapen en legt
een basis waar hij de rest van zijn leven profijt van heeft. Slapen is van groot belang voor een
goede weerstand, prikkelverwerking, herstel van het lichaam en nog zoveel meer.
Persoonlijk denk ik dat de keuze voor wel of niet leren slapen gemaakt moet worden op de
huidige kwaliteit en kwantiteit van de slaap. Slaapt je kindje prima, maar niet zelfstandig dan
is de noodzaak om het te leren er niet direct. Heb je een kindje wat slecht slaapt en daardoor (kwalitatief goede) slaap tekortkomt dan zou ik altijd adviseren om je kindje te leren slapen. In het eerste jaar levensjaar is de ontwikkeling van de mens het allergrootste en veel van deze ontwikkeling gebeurt in de slaap, goed slapen is dus net zo belangrijk als goede voeding.

Naar het grote bed

Wieg en ledikant vs een grondbed
Kinderen zijn zo rond de drie jaar in staat tot het maken van afspraken en zich hieraan te
houden. Een wieg of ledikant helpt kinderen tot die tijd om rustig in bed te blijven liggen.
Vind je het juist fijn om je kindje zelf te laten bepalen of hij in bed blijft liggen is een
grondbed een prima alternatief.

Van ledikant naar peuterbed
Wanneer je kindje klaar is voor het peuterbed is heel wisselend. Soms willen kindjes nog niet
per se, maar zijn ze gewoon te groot voor het ledikant. Klimt je kindje uit zijn ledikant is het
meestal veiliger om over te gaan naar een peuterbed. Maak je de overgang is het wel fijn dat
je afspraken kan maken over het blijven liggen in het bed.

Voor iedereen die nog veel meer vragen heeft over slaap, bekijk of je de antwoorden in één
van mijn blogs kunt vinden. Ben je daar niet mee geholpen, vragen mag altijd!